مالیات بر دارایی چیست؟

مالیات‌ یکی از راه‌های تامین منابع دولت‌ها است که در ایران به دو بخش مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم تقسیم‌بندی می‌شود. مالیات بر دارایی یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که توسط دولت از افراد جامعه اخذ می‌شود. مالیات بر دارایی انواع مختلفی دارد که قصد داریم در این مقاله بررسی کنیم که اساساً این نوع مالیات چیست و چگونه محاسبه می‌شود.

قانون مالیات بر دارایی در برای اولین بار در سال 1366 تصویب شد و به 5 گروه تعلق گرفت. سپس این قانون در دهه 80 مجددا بازنگری و برای هر گروه از مالیات، یک نرخ مشخص در نظر گرفته شد. مالیات بر دارایی به‌عنوان یکی از انواع مالیات‌های مستقیم، به دارایی‌ها و منابع ثروت خالص فرد تعلق می‌گیرد که در ایران قوانین خاصی دارد. 

فهرست مطالب

مالیات برای دارایی خالص یک فرد

برخلاف مالیات بر درآمد که به‌صورت سالانه از فرد دریافت می‌شود، مالیات بر دارایی نسبت به ثروت مشخص هر فردی در نظر گرفته می‌شود. ازهمین‌رو به منظور محاسبه مالیات بر ثروت قابل پرداخت، دولت باید سابقه‌ای از تمام دارایی‌های افراد را در دست داشته باشد. کلیه اموال شامل وجه نقد، وسایل نقلیه، املاک، سهام، اوراق قرضه و غیره که به‌صورت رسمی به نام فرد باشد، شامل مالیات می‌شوند. اگر مجموع همه این دارایی‌ها از میزان مشخص شده بیشتر شود، شخص موظف به پرداخت مالیات بر ثروت خواهد بود. 

مالیات بر دارایی هم‌چنین با نام‌های “مالیات بر سرمایه” یا “مالیات بر سهام” نیز شناخته می‌شود. این مالیات به ارزش خالص شخص تعلق می‌گیرد که شامل دارایی منهای بدهی است. برای پرداخت یا محاسبه مالیات بر دارایی، کافی است به سامانه مودیان مراجعه کنید. با استفاده از نرم افزار سامانه مودیان به‌راحتی به این سامانه دسترسی خواهید داشت. 

انواع مالیات بر دارایی

نحوه محاسبه و قوانین مالیات بر دارایی در کشورهای مختلف یکسان نبوده و در هر کشور مالیات بر دارایی‌های خاص و با ارزش متفاوتی سنجیده می‌شود. کشور ایران نیز برای شفاف سازی انواع مالیات بر دارایی، در سال 66 انواع مالیات بر دارایی را به 5 بخش زیر تقسیم کرد. 

  1. مالیات سالیانه املاک و مساکن
  2. مالیات خانه‌های خالی
  3. مالیات اراضی بایر
  4. مالیات حق تمبر
  5. مالیات ارث

با اصلاحاتی که در سال 1380 انجام شد، 3 مورد اول از مالیات بر دارایی حذف شوند. در حال حاضر فقط مالیات حق تمبر و مالیات وراثت در مجموعه مالیات بر دارایی قرار دارند؛ البته موارد دیگر به‌طور‌کامل حذف نشده‌اند بلکه در اصلاحیه جدید وجود دارند؛ به عنوان مثال مالیات بر خودروهای لوکس شامل قوانین اصلاح شده می‌شوند. 

طی این تغییرات، لیست افراد معاف از مالیات نیز تغییر کرد و معافیت مالیاتی با شرایط جدیدی برای افراد در نظر گرفته شد. 

مالیات مهم‌ترین درآمد دولت و معافیت‌های مالیاتی

در هر کشوری منابع درآمدی و سرمایه‌ای مردم شامل پرداخت مالیات به حکومت آن کشور می‌شود؛ معافیت مالیاتی را می‌توان خروج قانونی و به‌صورت موقت از این پرداخت تعریف کرد، که در راستای سیاست‌های حمایتی حاکمان از مردم صورت می‌گیرد. برای مثال دولت در ایران برای تشویق افراد به سرمایه‌گذاری و تولید کالاهای دانش‌بنیان، شرکت‌های دانش‌بنیان را از مالیات معاف کرده است. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با جزئی‌ترین قوانین مالیاتی شرکت‌های مختلف حتماً سری به صفحه مالیات شرکت ها بزنید. اطلاعات این صفحه در مورد معافیت‌های مالیاتی می‌تواند شما را شگفت‌زده کند.

قوانین برخی کشورها بخصوص کشورهای توسعه‌یافته حاوی نکات ارزشمندی در رابطه با موارد معافیت مالیاتی است. یکی از این نکات “تعطیلی مالیاتی” یا معافیت موقت مالیاتی است که به مدت چند سال به صنایع جدید و نوپا جهت مهیا نمودن شرایط پیشرفت و توسعه‌شان داده می‌شود.

توجه کنید که یکی از اشتباهات رایج در بین کارشناسان مالی این است که معافیت مالیاتی، نرخ صفر و عدم شمول مالیاتی را به یک معنا می‌دانند یا تفاوتی بین آنها قائل نیستند.

قانون معافیت مالیاتی در مورد مالیات‌های غیرمستقیم

انواع مالیات در ایران را می‌توان به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم کرد. منظور از مالیات غیرمستقیم، مالیاتی است که بر روی کالاها و خدمات وضع می‌شود. مالیات غیرمستقیم نیز توسط مردم پرداخت می‌شود اما چون مستقیماً از آن‌ها دریافت نمی‌شود و باواسطه به‌حساب اداره مالیات واریز می‌شود، مالیات غیرمستقیم معاف از مالیات نامیده می‌شود.

معمولاً بیشتر چالش افراد و اشخاص با مالیات‌های مستقیم است. چراکه این مالیات‌ها مستقیماً می‌تواند بر روی درآمد آن‌ها تأثیرگذار باشد و موجب کاهش درآمدشان شود. به همین دلیل افراد حقیقی و حقوقی سعی می‌کنند با تشکیل یک واحد حسابداری منظم و استفاده از نرم افزار حسابداری خدماتی و شرکتی در ارائه مالیات خود دقیق عمل کنند. 

برگشت به بالا